بررسی پاسخ‌های سازمانی به فشارهای نهادی؛ موردکاوی: دانشگاه امام صادق(ع)

هدف: در نظریۀ نهادی، مسئلۀ اصلی «هم‌شکل شدن سازمان‌ها» در مقابل فشارهای نهادی است؛ که نتیجۀ آن کسب مشروعیت برای سازمان است. اما برخی سازمانها به فشارها و انتظارات نهادی پاسخ واقعی نداده، به هم‌شکلی در مقابل فشارهای سازمانی «تظاهر» می‌کنند. این مقاله در پی آن است که با تحقیق در ادبیات نظریۀ نهادی، چارچوبی را برای تفکیک پاسخ‌های واقعی از پاسخهای نمادین به دست آورد. سپس این چارچوب، زمینۀ تحلیل پاسخ یک سازمان آموزش عالی در ایران (دانشگاه امام صادق) به فشار نهاد حاکم بر آن (انتظارات مقام معظم رهبری) قرار گرفته است. روش: متناسب با هدف پژوهش، داده‌های لازم از طریق مطالعه کتابخانه‌ای و مصاحبه به دست آمده است و با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها: طی این پژوهش با تحلیل داده‌های گردآوری شده، چارچوبی برای تحلیل پاسخهای سازمانها به فشار نهادی به دست آمده و ارائه شده است. همچنین به‌کارگیری این چارچوب در موردکاوی مزبور، نشان از نمادین بودن پاسخ دانشگاه در مقابل فشار نهادی دارد. نتیجه‌گیری: با عنایت به اجرای موفق چارچوب مستخرج در موردکاوی و تحلیل نتایج آن، به نظر می‌رسد این چارچوب قابلیت استفاده در تحلیل پاسخهای سازمانی به فشارهای نهادی را داشته باشد.